ODCINEK SZÓSTY
W tym odcinku przedstawiam wykładnię pojęć w semantyce Gottloba Fregego (1848-1925), twórcy podstaw współczesnej logiki. Niemniej doniosłe jak jego prace z logiki formalnej są jego prace semantyczne, a w nich odróżnienie sensu i znaczenia, oraz przedmiotu i funkcji. Szczególnie to ostatnie ważne jest dla naszego tematu. Fregowska ontologia, czyli ogólny model wyznaczający to, do czego mogą się odnosić wyrażenia języka, obejmuje dwie kategorie: funkcji i pojęć. Słowo „funkcja” ma tu znaczenie szersze niż w matematyce; jest odpowiednikiem wyrażeń nienasyconych, posiadających puste miejsce. Wypełnienie tego pustego miejsca znakiem oznaczającym przedmiot (argument funkcji) daje zdanie, którego znaczeniem jest jego wartość logiczna: prawda lub fałsz. Można powiedzieć, że funkcje są sposobem ludzkiego umysłu, by przechodzić od ogółu przedmiotów do prawdy. Pojęcia należą do do tak rozumianych funkcji.
POJĘCIA I ROZUMIENIE ŚWIATA
Cykl poświęcony jest problemom współczesnej teorii pojęć. Przeznaczony jest dla studentów szczególnie zainteresowanych współczesną epistemologią, hermeneutyką, filozofią umysłu oraz tradycją filozofii transcedentalnej. Uwzględniając tegoroczne ograniczenia zajęcia wykład ma formę serii nagrań radiowych uzupełnionych indywidualnymi konsultacjami. Przedstawię najważniejsze problemy teorii pojęć. Wyjdę od obserwacji i argumentów przedstawionych w monografii O istocie pojęć (2007) w której podważam rozumienie pojęć jako ogólnych reprezentacji i prezentuję interpretację pojęć jako obiektów abstrakcyjnych. W wykładzie zdefiniuję problemy, które w tamtej monografii pozostały bez rozwiązania i przejdę do nowego, hermeneutycznego i transcendentalnego punktu widzenia na rolę pojęć. W poznaniu i myśleniu, który nazywam transcendentalną hermeneutyką.