ODCINEK SIÓDMY Większość pojęć zawiera komponent metaforyczny. W tym odcinku zastanawiam się nad powstawaniem metafor i metonimii oraz miejscem metaforycznych i metonimicznych treści w aparaturze pojęciowej. Zdolność do metaforyzacji jest atrybutem wyobraźni i ma...
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek szósty
ODCINEK SZÓSTY W tym odcinku przedstawiam wykładnię pojęć w semantyce Gottloba Fregego (1848-1925), twórcy podstaw współczesnej logiki. Niemniej doniosłe jak jego prace z logiki formalnej są jego prace semantyczne, a w nich odróżnienie sensu i znaczenia,...
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek piąty
ODCINEK PIĄTY W tym odcinku przedstawiam transcendentalne podejście pojęć. Na przykładzie Hegla przedstawiam pewną wizje idealnego rozumienia jako samoodniesienia bytu - najbardziej ogólnie ujętej refleksji. Samowiedza bytu jest Pojęciem w znaczeniu absolutnym, zaś...
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek czwarty
ODCINEK CZWARTY W odcinku czwartym omawiam zdolność do kategoryzacji w jej podwójnej funkcji: wyjaśnienia i rozumienia. Zastanawiam się nad wkładem kategoryzacji do rozumienia. Paradoksalnie wkład ten widać wyraźnie w kategoryzacjach o niskiej wartości poznawczej,...
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek trzeci
ODCINEK TRZECI W trzecim odcinku serii omawiam postępującą marginalizację wyjaśnień pojęciowych w naukach empirycznych. Proces ten pokazuję na przykładzie badań biofizycznych a konkretnie badań dynamiki molekularnej - przekształceniu i dekonstrukcji ulega tu pojęcie...
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek drugi
ODCINEK DRUGI W drugim odcinku serii przedstawiam niektóre trudności związane z teorią reprezentacji i z traktowaniem pojęć jako reprezentacji poznawczych. Przedstawiam hipotezę, zgodnie z którą pojęcia są przedmiotami abstrakcyjnymi służącymi do kodowania informacji....
Pojęcia i rozumienie świata. Odcinek pierwszy
ODCINEK PIERWSZY Wprowadzenie. Główna trudność w zrozumieniu zdolności posługiwania się pojęciami. Reprezentacyjna i ekspresyjna funkcja pojęć. POJĘCIA I ROZUMIENIE ŚWIATA Cykl poświęcony jest problemom współczesnej teorii pojęć. Przeznaczony jest dla studentów...